سیم و کابل برق از جمله مواد اساسی در ساخت و ساز، صنعت و حتی خانه های ما است. این محصولات برای انتقال برق به دستگاه ها، لامپ ها، دستگاه های الکترونیکی و غیره استفاده می شوند. با توجه به اینکه سیم و کابل های برق در تأمین نیروی الکتریکی بسیار حائز اهمیت هستند، خرید آن ها نباید به صورت تصادفی صورت گیرد. در اینجا به معرفی نوع های مختلف ، خصوصیات آن ها و نکات قابل توجه در خرید کابل برق و سیم پرداخته خواهد شد.
سیم و کابل چیست؟
کابل برق و سیم هر دو به نحوی برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شوند. سیم‌ها عبارتند از رشته‌ای از مواد هادی که برای جریان الکتریکی به کار می‌روند، در حالی که کابل‌ها شامل چندین سیم هستند که با هم توأم شده‌اند و در یک پوشش محافظ قرار دارند. سیم و کابل برای انتقال برق، داده، صوت و تصویر به کار می‌روند. آن‌ها در صنایع مختلف از جمله الکترونیک، تلفن همراه، شبکه های کامپیوتر، صوت و تصویر و غیره استفاده می‌شوند.
انواع سیم و کابل
سیم و کابل ها در انواع مختلفی تولید میشود که هرکدام بسته به نیاز در جاهای متعددی استفاده میشود. از همین رو در ادامه میخواهیم راهنمای خرید کابل برق را در اختیارتان قرار دهیم.
- سیم برق نازک (Thin electrical wire)
- سیم برق ضخیم (Thick electrical wire)
- سیم‌های روکش دار
- کابل برق چند رشته (Multi-core electrical cable)
- کابل برق تک رشته (Single-core electrical cable)
- کابل برق شبکه (Network cable)
سیم برق نازک (Thin electrical wire)
سیم برق نازک یک نوع سیم برق است که قطر آن نسبت به سایر سیم‌های برق کوچکتر است. این نوع سیم برق معمولاً در برخی از کاربردهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد، مثلا در دستگاه‌های الکترونیکی، ربات‌ها، دستگاه‌های پزشکی و غیره.
سیم برق نازک به دلیل قطر کوچکش، از حجم کمتر و وزن سبکتری نسبت به سایر سیم‌های برق برخوردار است. همچنین، این نوع سیم برق به دلیل قابل انعطاف و خوش‌حالت بودن، در کاربردهای پوشیدنی و فضای باز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما با توجه به قطعات الکترونیک پیچیده و حساس، استفاده از سیم برق نازک در صورت عدم توجه به جابجای آن باعث خطا در عملکرد دستگاه میشود. بنابراین، در صورت استفاده از سیم برق نازک، باید به دقت و با احتیاط کامل عمل کرد.
سیم برق ضخیم (Thick electrical wire)
سیم برق ضخیم یک سیم برق با قطر بزرگتر از سیم‌های برق معمولی است. این سیم‌ها برای انتقال بارهای بزرگ و قدرتمند استفاده می‌شوند. سیم‌های برق ضخیم عموماً در صنعت، ساختمان‌های بزرگ، تاسیسات نیروگاهی و خطوط انتقال برق ولتاژ بالا استفاده می‌شوند. این سیم‌ها معمولاً از مواد با کیفیت بالا ساخته شده و دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت و فشار هستند. هدف از استفاده از سیم‌های برق ضخیم، کاهش هدررفت انرژی در طول خطوط انتقال برق و افزایش کارایی سامانه برق است.
کابل برق چند رشته (Multi-core electrical cable)
کابل برق چند رشته، کابلی است که دارای چندین سیم برق مستقل درون یک پوسته مشترک است. این کابل‌ها برای انتقال بارهای بزرگ و قدرتمند به کار می‌روند و در صنعت، ساختمان‌های بزرگ و تاسیسات نیروگاهی استفاده می‌شوند. هر یک از سیم‌های داخل کابل، دارای رنگ و نشانه خاصی هستند تا در زمان نصب و استفاده، به راحتی تشخیص داده شوند. این کابل‌های، معمولاً از مواد با کیفیت بالا ساخته شده و دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت و فشار هستند. هدف از استفاده از کابل‌های برق چند رشته، کاهش هدررفت انرژی در طول خطوط انتقال برق و افزایش کارایی سامانه برق است.
کابل برق تک رشته (Single-core electrical cable)
کابل برق تک رشته، کابلی است که فقط دارای یک سیم برق درون یک پوسته مشترک است. این کابل‌ها برای انتقال بارهای کمتر و در مصارف خانگی و کوچکتر به کار می‌روند. همچنین، در برخی موارد به عنوان کابل اتصالات برای اتصال دستگاه‌های الکتریکی نیز استفاده می‌شوند. به دلیل داشتن یک سیم برق، کابل‌های تک رشته نسبت به کابل‌های چند رشته، حساس‌تر به نوسانات و اختلالات برق هستند. بنابراین، در صورت استفاده از آن‌ها در محیط‌های با نوسانات برق زیاد، نیاز به محافظت و استفاده از تجهیزات امنیتی بیشتر است.
کابل برق شبکه (Network cable)
کابل برق شبکه، کابلی است که برای انتقال بارهای بیشتر و در شبکه‌های برق استفاده میشود. این کابل‌ها دارای چندین سیم برق درون یک پوسته مشترک هستند که به صورت توری و یا موازی قرار می‌گیرند. کابل‌های شبکه برای انتقال انرژی الکتریکی در فاصله‌های بلند و در محیط‌های با نوسانات برق زیاد به کار می‌روند. به دلیل داشتن چندین سیم برق، این کابل‌ها نسبت به کابل‌های تک رشته، به نوسانات و اختلالات برق کمتر حساس هستند. همچنین، در صورت استفاده از آن‌ها در محیط‌های با نوسانات برق زیاد، نیاز به محافظت و استفاده از تجهیزات امنیتی کمتر است.
10 نکته مهم که هنگام خرید کابل برق باید به آن توجه کنید
1. نوع کابل: باید به نوع کابل مورد نظر توجه کرد. برخی از کابل‌های برق شبکه شامل کابل‌های فیبر نوری و کابل‌های مسی هستند.
2. ظرفیت بار: حتماً باید ظرفیت بار کابل را با نیاز خود مقایسه کنید تا از خرید کابلی با ظرفیت بار کمتر یا بیشتر از نیاز خود جلوگیری کنید.
3. طول کابل: طول کابل مورد نظر را قبل از خرید کابل برق حتما با دقت تعیین کنید. در صورتی که طول کابل زیاد باشد، باید به قطر و ضخامت آن توجه کنید.
4. استانداردها: همواره باید به استانداردهای مربوط به کابل برق توجه کنید. استفاده از کابل‌های با استانداردهای مناسب، از سلامت و امنیت شبکه شما مطمئن می‌کند.
5. قیمت: همواره باید به قیمت کابل برق توجه کنید. در صورتی که قیمت آن بسیار پایین باشد، شاید کیفیت آن نیز پایین باشد. به همین دلیل، باید بهترین کیفیت را با قیمت مناسب انتخاب کنید.
6. محل استفاده: برای خرید کابل برق، باید به محل استفاده آن توجه کنید. برخی از کابل‌های برق شبکه برای استفاده در محیط‌های خارج از ساختمان و یا در محیط‌های خاص طراحی شده‌اند.
7. جنس کابل: بسته به نوع استفاده، باید جنس مناسب کابل را انتخاب کنید. برای استفاده در داخل ساختمان، کابل PVC مناسب است و برای استفاده در فضای باز، کابل با پوشش UV-resistant مناسب است.
8.قطر سیم: قطر سیم در کابل‌های برق متفاوت است و بسته به نیاز شما می‌توانید قطر مناسب را انتخاب کنید
9. تحمل جریان: همچنین، تحمل جریان در هر کابل متفاوت است و شما باید اطمینان حاصل کنید که تحمل جریان در کابل شما با توجه به دستگاه مورد نظر شما مناسب است.
10.استانداردهای ایمنی: حتماً از گواهینامه‌های لازم و استانداردهای ایمنی مطمئن شوید تا از کابل برق با کیفیت و ایمن استفاده کنید.
سیم مفتولی بهتر است یا افشان؟
بستگی به کاربرد شما دارد. سیم مفتولی برای استفاده در کارهای برقی و الکترونیکی مناسب است، در حالی که سیم افشان برای استفاده در کارهای ساختمانی و معماری کاربرد دارد. هر دو نوع سیم دارای ویژگی‌های خاص خود هستند و باید بر اساس نیاز خاص شما انتخاب شوند.همچنین، سیم مفتولی قابل انعطاف تر و قوی تر است، در حالی که سیم افشان نرم تر و زیباتر میباشد.
آیا سطح مقطع کابل برق در کیفیت کابل‌ها تاثیرگذار است؟
بله، سطح مقطع کابل برق تاثیر مستقیم بر عملکرد کابل دارد. سطح مقطع بزرگتر به معنی ارائه بیشترین جریان و توان برق به دستگاه‌ها است. همچنین، سطح مقطع کابل باید با توان مصرفی دستگاه‌ها و فاصله آن‌ها از منبع تغذیه مطابقت داشته باشد تا جلوی خطراتی مانند افت ولتاژ، افزایش دمای کابل و ... گرفته شود. بنابراین در انتخاب کابل باید به سطح مقطع آن نیز توجه کرد.
